Ja, het heet muziek. En het is van György Ligeti, een in Roemenië geboren componist die later de Oostenrijkse en Hongaarse nationaliteit verwierf. Hij stierf een paar jaar terug, in 2006.
Het heet 'Poème Symphonique voor 100 metronomen'. Ze worden zo goed mogelijk tegelijkertijd aangezet door 10 mensen die elk 10 metronomen beheren. Daarna verlaten de metronomisten het toneel en is het stuk afgelopen wanneer de laatste metronoom opnieuw opgewonden moet worden en stil komt te staan.
Als ik het zo vertel klinkt het eenvoudig (ok, ok, je moet er inderdaad wel honderd metronomen voor hebben), maar zoals bij zoveel modern klassiek gaat de partituur vergezeld van een waslijst aan voorschriften, opmerkingen en adviezen (net als in het Helikopterstrijkkwartet waar ik eerder over schreef). In dit geval ís de partituur die waslijst. Zo geeft Ligeti in een prachtige tekst raad voor hoe je aan al die tikdozen komt, dat het stuk altijd aan de mensen moet worden opgedragen die ze leveren (en als 1 persoon volledig financiële dekking geeft, wel alleen aan die persoon), hoe je ervoor zorgt dat geleende exemplaren weer terugkomen bij hun rechtmatige eigenaar ("...for example, through the obligatory affixing of the owner's name by means of a suitable strip of paper" Voetnoot: "It is recommended that the use of fountain pen or ball-point pen be prescribed.") en dat de uitvoerenden enige oefening moeten betrachten om meerdere metronomen aan te kunnen zetten en zo stil mogelijk het podium af moeten gaan ("Suitable footwear is requested."). Ziehier de volledige instructies.
En computergestuurd kun je ze helemaal goed aanzetten, volledig tegen de wens van dit alles in.
Kijk! (eerst een introductie, na 30 seconden begint het)
Als ik het zo vertel klinkt het eenvoudig (ok, ok, je moet er inderdaad wel honderd metronomen voor hebben), maar zoals bij zoveel modern klassiek gaat de partituur vergezeld van een waslijst aan voorschriften, opmerkingen en adviezen (net als in het Helikopterstrijkkwartet waar ik eerder over schreef). In dit geval ís de partituur die waslijst. Zo geeft Ligeti in een prachtige tekst raad voor hoe je aan al die tikdozen komt, dat het stuk altijd aan de mensen moet worden opgedragen die ze leveren (en als 1 persoon volledig financiële dekking geeft, wel alleen aan die persoon), hoe je ervoor zorgt dat geleende exemplaren weer terugkomen bij hun rechtmatige eigenaar ("...for example, through the obligatory affixing of the owner's name by means of a suitable strip of paper" Voetnoot: "It is recommended that the use of fountain pen or ball-point pen be prescribed.") en dat de uitvoerenden enige oefening moeten betrachten om meerdere metronomen aan te kunnen zetten en zo stil mogelijk het podium af moeten gaan ("Suitable footwear is requested."). Ziehier de volledige instructies.
En computergestuurd kun je ze helemaal goed aanzetten, volledig tegen de wens van dit alles in.
Kijk! (eerst een introductie, na 30 seconden begint het)
