donderdag 24 december 2009

Slaolie

Dan gaan we het nu eens gezellig hebben over kunst voor de industrie. De Nederlandse Oliefabriek werd in 1883 opgericht in Delft en in 1897 zou dat bedrijf fuseren met de fabriek van de Franse gebroeders Calvé, tot de pindakaasreus die we nu onder die naam kennen. Een beroemde reclameposter voor een ander product van de vroege Oliefabriek, Delftsche Slaolie, verscheen in 1894, toen men Jan Toorop (vader van Charley over wie ik eerder schreef) had verzocht een ontwerp te maken (bovenste afbeelding). Dat werd het beroemdste voorbeeld van Jugendstil in Nederland, die dan ook onder de naam 'Slaoliestijl' bekend werd. Let op de verzameling pinda's in het vlak linksboven en de bak sla waar de vrouw onderaan mee bezig is.

Alles goed en wel, maar nu kwam ik er bij de Van Doesburg-tentoonstelling achter dat ook mede-Stijloprichter Bart van der Leck in 1919 de reclameposter voor Calvé mocht maken. Hij was echter minder succesvol: het liep voor hem zo af dat zijn affiche niet werd gepubliceerd. Hoe dan ook moet je de Oliefabriek/Calvé nageven dat ze het achteraf gezien leuk bekeken hebben met de mensen die ze voor hun ontwerpen in dienst namen: het zijn toch twee grote namen meer dan het gemiddelde andere bedrijf. Niet elitair doen: ik ken Van der Leck ook pas sinds dit jaar, maar dat doet niets af aan zijn bekendheid binnen de kunstwereld.

Kunnen we niet ergens een tentoonstelling maken waarin we laten zien hoe artistiek andere bedrijven waren in dezelfde tijd? Dan maken we gewoon een verzameling van reclameplaten van Calvé, Droste, De Ruyter, Betuwejam en Douwe Egberts. Subsidie is niet nodig: de gehele expositie zal immers worden gesponsord door Calvé, Droste, De Ruyter, Betuwejam en Douwe Egberts. Met bij entree een gratis kopje koffie of chocolademelk. Of slaolie, natuurlijk.