woensdag 4 maart 2009

Je eigen kleur blauw

Afgelopen zondag zag ik weer wat werk van Yves Klein (1928 - 1962). In Parijs bezocht ik eerder ook al een tentoonstelling met veel voorbeelden uit zijn oeuvre. De man was op vele vlakken bezig voordat hij zich in de kunstwereld bezig ging houden - zo was hij onder andere paardendresseur en een zwarte-bandjudoka. Net als een vergelijkbaar radicaal kunstenaar John Cage was hij beïnvloed door het Zen-boeddhisme, waar hij onder andere tijdens een verblijf in Japan mee in aanraking kwam. De waarde van het 'niets' die daarin tot uitdrukking komt zou zichtbaar blijven in zijn werk: dat waren in het begin monochrome schilderijen in elk hun eigen kleur, die door de galerijbezoeker in eerste instantie voor interieurontwerp werden aangezien. Hierop besloot Klein alleen nog maar met blauw te werken, waarvan hij een speciale versie ontwikkelde: International Klein Blue. Een levendige kleur die je vanwege technische beperkingen niet op de computer zichtbaar kunt maken (al doet deze website toch een poging). Alles werd blauw, van eenvoudige sponzen tot de Venus van Milo.

Het niets werd verder een waarde toegekend in 'Zone de Sensibilité Picturale Immatérielle', waarin de artiest letterlijk een gebied niets verkocht in ruil voor puur goud. Hij droeg certificaatboekjes bij zich die de kopers ontvingen als bewijs - wanneer de mensen besloten om die te verbranden wierp Klein de helft van het goud in de Seine, het overgebleven goud werd verwerkt in zijn goudpanelen die zouden volgen. Op deze manier had de koper daadwerkelijk het niets gekocht. Later werk van Klein waren onder andere de Cosmogonieën, waarin hij de kosmos in het doek ving door de regen en bliksem erop in te laten werken, zijn Peintures de Feu die hij maakte door vuur te vangen in een doek dat met een gasstraal was bewerkt, en zijn Anthropométries: afdrukken van mensenlichamen. De laatste werden soms gemaakt middels een performance waarbij naakte modellen hun lichaam met (uiteraard blauwe) verf bestreken en afdrukten op het papier, onder begeleiding van een door Klein gecomponeerde Monotone Symphonie : een stuk bestaande uit 1 noot die 20 minuten lang duurt, voor orkest.