dinsdag 6 januari 2009

Rube Goldberg

Die contrapties uit Wallace and Gromit, waarmee je onherroepelijk uit je bed komt omdat dat kantelt en je zo in je broek en schoenen terecht komt, of de andere die automatisch toast maakt en het van jam voorziet, die hebben dus een naam. Het zijn Rube Goldberg-machines, vernoemd naar een Amerikaan die ze vaak liet terugkeren in zijn werk.

Pulitzer-prijswinnaar Rube (Reuben) Goldberg was beeldhouwer en schrijver, maar bovenal cartoonist. Hij had als ingenieur een technische achtergrond en liet die terugkomen in één van zijn cartoons, over professor Lucifer Gorgonzola Butts. De stripreeks kreeg de naam Rube Goldberg's Inventions en had elke week een nieuwe 'machine' om een heel simpele taak op de meest ingewikkelde manier uit te voeren. Dat soort machines komt heel veel terug in cartoons en films en Goldberg was bepaald niet de enige die zich er mee bezig hield - vandaar dat ze in elke taal weer anders heten.

Ze in actie te zien gaat me echter op den duur wel vervelen: het gaat vaak ook allemaal net iets te snel om goed over te komen. Het internet barst van filmpjes met Rube Goldbergmachines en ze zijn niet vaak origineel. Bij Goldbergs cartoons gaat het vaak over machines die je niet echt goed kunt namaken; vaak heb je er ook dieren of mannetjes die maar 1 ding kunnen (een golfspeler die met geheven club staat te wachten, net zolang totdat het balletje voor z'n neus komt) voor nodig. In getekende vorm vind ze ik daardoor mooier. Goldberg gebruikte zijn machines overigens ook in politieke cartoons, die hem nogal eens wat dreigbrieven opleverden.