Een ondes-martenot is een van de eerste elektrofonen: een muziekinstrument dat z'n geluid voortbrengt door middel van manipulatie van elektrische stroom. Het is zo'n instrument uit de tijd dat bedenkers van nieuwe muziekinstrumenten hun naam gingen verbinden aan het instrument dat ze uitvonden: de saxofoon komt van Adolphe Sax, de theremin (ook een elektrofoon) van Louis Theremin en de ondes-martenot van Maurice Martenot, een Franse cellist en radiotechnicus in de Eerste Wereldoorlog.Ik kende het instrument al een tijdje uit de Turangalîla-symfonie van Olivier Messiaen, zag het ding ook een keer live bij dat stuk in het Concertgebouw, maar ben er nu eindelijk achter hoe je hem daadwerkelijk bedient (nu alleen nog: hoe werkt-ie precies?). Het is een toetsenbordje met een beperkt aantal octaven, maar daaronder zit ook nog een ring aan een draad, die je om je vinger doet om glijdende tonen te produceren. Dat het is uitgevonden door een cellist is ook te merken aan het feit dat je op het toetsenbordje een vibrerende toon kunt maken op 1 toets door je vinger heen en weer te bewegen. Met knopjes in een laatje aan de zijkant kun je prachtige dynamische verschillen en klankkleuringen maken. Ideaal voor je sciencefictionfilm in het begin van de twintigste eeuw. Ik vond een filmpje waarin je heel goed krijgt te horen wat voor een mooi geluid er uit dit instrument komt.
Bekijk het en probeer te raden welke tv-tune ze er aan het einde op spelen!
