woensdag 20 januari 2010

C. Auguste Dupin

Mijn boekenverzameling is echt niet zo gigantisch dat ik niet meer weet wat ik allemaal heb, maar gisteren kwam ik er toch achter dat ik iets wat ik al een tijdje graag wilde hebben al lang in de kast had staan. Het ging om de drie verhalen over C. Auguste Dupin, de detective van Edgar Allan Poe. Met nog wat andere kandidaten worden die gezien als het begin van het detectivegenre. Arthur Conan Doyle inspireerden ze tot Sherlock Holmes. In een bundel met korte verhalen van Poe vond ik ze bij toeval: The Murders in the Rue Morgue, The Mystery of Marie RogĂȘt en The Purloined Letter.

Dupin (die zich 'chevalier' mag noemen, de Franse ridderstitel - staat de C. daarvoor?) leeft in Parijs en verkiest de duisternis boven het daglicht: samen met de anonieme verteller (die bij Holmes teruggevonden kan worden als dr. Watson) leeft hij in een appartement waarvan de luiken gesloten zijn. Het woord detective wordt nergens genoemd: Dupin is eigenlijk meer een op eigen gelegenheid speurende gentleman met een verbazingwekkend deductievermogen. Daarnaast is hij buitengewoon in staat zich te verplaatsen in iemands gedachtenwereld. Hij voorspelt na een kwartier stilte precies waar zijn gesprekspartner aan denkt en voorziet probleemloos de emoties van zijn daders.

Gisteren las ik The Murders in the Rue Morgue, over de gruwelijke slachting (het blijft per slot van rekening Edgar Allan Poe) van een Parijse dame en haar dochter. Holmese gang van zaken: Dupin leest in de krant over het voorval, bezoekt met de anonieme verteller 1 keer het plaats van delict, plaatst op de terugweg een advertentie, keert terug naar zijn appartement, overhandigt een pistool aan zijn vriend en zegt dat ze niets anders hoeven te doen dan wachten totdat de dader aanbelt. En waar daarna elke speurder last van heeft gebeurt al gelijk weer hier: bij de politie krijgt hij niets te horen dan dat hij zich met z'n eigen zaken moet bemoeien. Ook aardig: voordat het verhaal begint wijdt Poe eerst een paar woorden aan de vraag wat intelligentie, analytisch inzicht en deductie nou precies zijn. Fascinerend om te zien hoe een genre wordt neergezet.