dinsdag 8 september 2009

Rythme Coloré

Ik heb niet het idee dat een schilderij of een beeldhouwwerk me ooit op dezelfde manier zal kunnen raken zoals een muziekstuk of een film dat kan doen. Hoewel er echt wel manieren bestaan om de eerste twee vormen van kunst te karakteriseren met 'dynamisch' praat ik er voor het gemak toch maar zo over dat ze dat níet zijn en dat het meevoeren in de tijd van muziek en film er voor zorgt dat je uiteindelijk veel meer ontroerd raakt (nou goed, ik dan in elk geval).

Léopold Survage, een Russisch abstract schilder, die zich in Parijs vestigde en exposeerde samen met de Kubisten in 1913 en 1914, schreef vergelijkbare woorden in zijn betoog "Le Rythme Coloré". De vorm en kleur van een (in zijn geval geschilderd) object waren volgens hem alleen in staat om een verwarde sensatie teweeg te brengen: voor een duidelijk gevoel was een ritme nodig. Wat geluid was voor muzikaal ritme, zo moesten zijn schilderijen gaan zijn voor zijn 'kleurenritme'. Vormen moesten veranderen en kleuren moesten verschieten. Met de opkomst van de film wilde hij een 3 minuten durende manifestatie van kleurenritme maken die bestond uit zijn abstracte schilderijen. Hij besefte dat hij daar zo'n 2000 schilderijen voor nodig zou hebben en maakte er al een paar honderd (die tijdens de Eerste Wereldoorlog verspreid raakten), maar nam aan dat animators met gezond verstand en met enkele instructies de tussenstukjes wel konden invullen. Hij stelde zich voor dat de schilderijen dan daarna door een camera gehaald konden worden die een lens met drie kleuren had.

En dat kun je dan dus heel goed een 'tekenfilm' noemen. Maar ik zeg: nee jongens, dat is tóch niet helemaal hetzelfde.