woensdag 26 augustus 2009

Het Paleis der Sovjets

Je lijkt geen fatsoenlijke stad in Rusland te hebben als je niet een heel erg groot Leninbeeld hebt staan. Rij vanaf het vliegveld de stad binnen en onmogelijk te missen staat dat van St. Petersburg - omringd door vreselijk veel fonteinen, voor het Huis van Sovjets. Bij het zoeken naar informatie over dat laatste gebouw stuitte ik op een interessante variant: niet een Huis, maar een Paleis.

De bedoeling was een monument ter ere van Lenin te maken dat tevens zou dienen als congresgebouw. Op de plek waar een kathedraal zou gaan sneuvelen moest een indrukwekkend gebouw komen dat opzien zou baren, met name bij het buitenlandse proletariaat dat nog wel een duwtje in de rug mocht krijgen. Hiertoe werd een ontwerpwedstrijd uitgeschreven in 1931. De uitslag: geen winnaars. Besloten werd vervolgens de competitie internationaal te maken en hierdoor kreeg het project erg veel aandacht van de pers. Vooraanstaande architecten als Le Corbusier en Walter 'Bauhaus' Gropius deden mee. Uit de tweede ronde kwamen 3 beste ontwerpen, waarna de jury, of nou ja, eigenlijk gewoon Stalin, het ontwerp van de jonge architect Boris Iofan uitriep als het beste. Maar: het gebouw moest dan nog wel zo veranderen dat het zo hoog als, of beter, hoger dan de Eiffeltoren werd. En dan niet bang worden, maar nog steeds een heel erg groot beeld van Lenin er pal bovenop. Totale hoogte: 416 meter, op dat moment het hoogste van de wereld. Aan de bouw werd begonnen, maar de Tweede Wereldoorlog moest zoals altijd weer interfereren: na de constructie van de fundering en het stalen frame werd de boel weer afgebroken. Er kwam daarna nog een aantal ontwerpen, maar ze begonnen er niet meer aan. De fundering moest nu maar niet meer 's werelds hoogste gebouw gaan ondersteunen, maar 's werelds grootste verwarmde openluchtzwembad. In 1994 werd ook dit onzalige plan ingetrokken en werd de kerk die voor het Sovjetpaleis was gesloopt opnieuw opgebouwd.