In Nooit Meer Slapen onderscheidt Willem Frederik Hermans drie stadia in de geschiedenis van de mens. In het eerste kende hij zijn spiegelbeeld niet en daardoor zichzelf niet ('Een "ik" dat zich vragen kon stellen over een "zelf" bestond niet'). In het tweede leerde hij zijn spiegelbeeld kennen ('...de mens was voor zichzelf wat hij was, namelijk zijn spiegelbeeld'), maar was vervolgens het beeld dat de mens van zichzelf had verkregen verkeerd ( 'Ik en zelf waren symmetrisch, elkaars spiegelbeeld, meer niet. Wij liegen en het spiegelbeeld liegt met ons mee'). Je ziet jezelf in een spiegel immers niet zoals andere mensen je zien: rechts en links zijn verwisseld. Hoe die andere mensen je wél zien ervoer de mens in het derde stadium, met de komst van de fotografie. Zo gebeurt het volgens Hermans dat je in het grootste deel van je leven 'in een aantal vreemde incarnaties bestaat voor welke je alle verantwoordelijkheid van de hand zou wijzen als je kon. De angst dat andere mensen hem zien zoals hij is op die foto's die hij niet kan endosseren, dat ze hem misschien nooit zien zoals het spiegelbeeld waarvan hij houdt, heeft de menselijke individu versplinterd tot een groep die uit een generaal plus een bende muitende soldaten bestaat. Een Ik dat iets wil zijn - en een aantal schijngestalten die het Ik onophoudelijk afvallen'.Maar dat spiegelbeeld hoeft helemaal niet anders te zijn dan hoe de rest van de wereld je ziet. Je moet alleen wel de goede spiegel gebruiken - of beter gezegd: twee spiegels, onder een rechte hoek. Dan heb je alleen nog die naad in het midden die in de weg zit, maar fabrikanten kunnen die met de juiste techniek onzichtbaar maken: een internetwinkeltje op truemirror.com verkocht ze. Ze waren daar alleen wel heel erg duur: voor de kleinste betaalde je ruim 200 dollar. Goed: maar dan schijn je ook wel volgens de makers een revolutie in je zelfbeeld mee te maken en een drastische afname van je eventuele onzekerheid. Sommige mensen durven er hoe dan ook niet eens in te kijken.
Nu nog een spiegel waar Magritte naar hintte in zijn La Reproduction Interdite. Eentje waarmee je eindelijk eens fatsoenlijk op je achterhoofd kunt kijken.
