woensdag 29 juli 2009

Land des Schweigens und der Dunkelheit

Gisteravond zag ik deze mooie documentaire van Werner Herzog, wiens Grizzly Man een paar jaar terug nog in de bioscoop verscheen. Land of Silence and Darkness is een wat ouder werk, uit 1971, en beschrijft de memoires van Fini Straubinger, een Duitse vrouw die zowel doof als blind is.

Dit was confronterend. Ook al weet je dat ze niets kunnen horen en zien, het duurt echt enkele minuten voordat je doorhebt wat precies de leefomstandigheden voor dit soort mensen zijn. De documentaire toont veelvuldig hun manier van communiceren: met een tast-handschrift kunnen letters en woorden worden doorgegeven op de hand. Zo codeert het aanraken van de toppen van de vingers voor de vijf klinkers. We zijn onder andere getuige van een dag waarop doofblinden elkaar ontmoeten, waarbij elke gehandicapte een begeleider nodig heeft die hen met de tast doorgeeft wat er wordt gezegd en wat er gebeurt. De wereld waarin ze leven is er een van voelen: in de botanische tuin raken ze gefascineerd door de cactus, in de dierentuin wordt de slurf van de olifant en een spartelend aapje op schoot een belevenis.

Ontroerend was met name het laatste shot waarin een man de tuin opnieuw verkent en een boom omhelst, en de afsluitende woorden 'Wanneer nu een wereldoorlog zou uitbreken, zou ik er niets van merken' zouden je dan ook bepaald niet gedachteloos achter moeten laten.