Verlossende antwoorden op kwellende vragen

Vraag: Bestaan er meerdere Sinterklazen?
Antwoord: Er bestaat slechts één Sinterklaas, doch in meerdere personen.

Vraag: Wat moeten wij denken van de mening dat er geen Sinterklaas zou bestaan?
Antwoord: De mening dat er geen Sinterklaas zou bestaan, is een afschuwelijke ketterij, die wij met kracht moeten bestrijden.

Vraag: Kunnen zij, die niet in Sinterklaas geloven, toch nog tot de gelovigen gerekend worden?
Antwoord: Zij die niet in Sinterklaas geloven, kunnen voorzeker nog tot de gelovigen gerekend worden. Maar Sinterklaas houdt niet meer van hen. Zij behoren derhalve niet meer tot de beminde, maar tot de volwassen gelovigen.

Vraag: Hoe is het mogelijk dat Sinterklaas met paard en al door de schoorsteen komt?
Antwoord: Dat Sinterklaas met paard en al door de schoorsteen komt, is een mysterie, dat wij kinderlijk moeten aanvaarden.

Vraag: Zal ons dit mysterie ooit worden uitgelegd?
Antwoord: Dit mysterie zal ons in het hiernamaals door Sinterklaas zelf worden uitgelegd.

Vraag: Is Sinterklaas in de hemel?
Antwoord: Wis en waarachtig, wat zullen we nou hebben?

Vraag: Hoe kan Hij dan elk jaar uit Spanje komen?
Antwoord: Dat Sinterklaas in de hemel is, en toch elk jaar uit Spanje komt, is weer een van die mysteries, die wij met blijmoedigheid moeten aanvaarden.

Vraag: Zal ook dit mysterie later worden uitgelegd?
Antwoord: Dit mysterie zal nimmer worden uitgelegd.

Vraag: Is Sinterklaas ook klein geweest?
Antwoord: Sinterklaas is nimmer klein geweest, maar terstond als Sinterklaas geboren.

Vraag: Is dit ook een mysterie?
Antwoord: Dit is volstrekt geen mysterie. Want als Sinterklaas klein geweest was, had Hij in zichzelf moeten geloven, en iemand, die in zichzelf gelooft kan niet heilig worden.

Vraag: Waarom rijdt Sinterklaas over de daken?
Antwoord: Sinterklaas rijdt over de daken om vijf redenen:
1e. omdat het een wonder is;
2e. omdat daar het minste kwaad gebeurt;
3e. omdat daar de meeste schoorstenen staan;
4e. uit de macht der gewoonte;
5e. omdat Hij boven hoogtevrees staat.

Vraag: Hoe is het te verklaren dat Sinterklaas meer aan rijke dan aan arme kindertjes geeft?
Antwoord: Dat Sinterklaas meer aan rijke dan aan arme kinderen geeft, is helaas wederom een mysterie.

Vraag: Zal ook dit mysterie ons in het hiernamaals verklaard worden?
Antwoord: Neen. Dit mysterie zal ons, naarmate wij ouder worden, reeds op aarde duidelijk worden.

(...)

Vraag: Heeft Sinterklaas ook vijanden?
Antwoord: Sinterklaas heeft drie vijanden, te weten: de Paashaas, het Kerstmannetje en zij, die weigeren Hem als ernst te beschouwen. Van de eerste twee zegt Hij dat Hij niet gelooft dat ze bestaan, en van de derde dat het niet bestaat dat ze niet geloven.

Vraag: Heeft Sinterklaas tijdens de oorlog ook aan Duitse kindertjes gegeven?
Antwoord: Sinterklaas heeft tijdens de oorlog aan alle Duitse kindertjes gegeven, die in Hem geloven.

Vraag: Moet Sinterklaas nu niet als collaborateur en profiteur beschouwd worden?
Antwoord: Als profiteur kan Sinterklaas niet beschouwd worden, daar Hij alleen gegeven en niets ontvangen heeft. Als collaborateur heeft Hij reeds terechtgestaan, doch het Hof heeft, in overweging nemende:
1e. de hoge leeftijd van de delinquent, en voorts:
2e. aannemende dat de door Hem geleverde speelgoederen de geallieerde opmars niet merkbaar vertraagd hebben.
gemeend met een berisping te moeten volstaan.

Godfried Bomans, "Kleine catechismus van St. Nicolaas"
uit: Kopstukken, uitgeverij Elsevier, 1983

Klavecimbelbouwpakket

Ze bestaan: pakketjes met (afgezien van het gereedschap) alles wat je nodig hebt om een klavecimbel te maken. Een tijd terug vertelde iemand me erover.

Wolfgang Zuckerman, klavecimbelbouwer, kon de vraag naar afgewerkte modellen niet meer aan en besloot het werk bij de klant te leggen. Je krijgt een verzameling triplex, snaren, metalen onderdelen, en een afgewerkt toetsenbordje. Vervolgens heb je onder andere een boormachine, een beitel en een houtschaaf nodig om het klusje te klaren en het zal je nog een goede hoeveelheid tijd kosten, maar dan heb je ook wat. Mocht je er geen zin in hebben om het hele ding in elkaar te zetten, maar wel om de finishing touch aan te brengen, dan is ook daar in voorzien: het klavecimbelpakket komt in 6 vormen, oplopend van een verzameling losse onderdelen naar steeds verder gevorderd en uiteindelijk helemaal af. Het spinet en het clavichord zijn ook in bouwpakketvorm op de markt.

IKEA zou een muziekinstrumentafdeling moeten beginnen, waarop je ook zelfbouwpiano's, -violen en -fagotten kunt kopen. Met geperst hout, grote zakken met schroefjes, en heel, heel ingewikkelde bouwplannen. Als zij niet willen kan Lundia misschien een kliksysteem ontwerpen om in een willekeurige hoek van je kamer een pijporgel in te kunnen bouwen.

Bestel je klavecimbel vandaag nog.

Panopticons

Het woord 'panopticon' wordt meestal gebruikt voor een type gevangenis die de bewakers in staat stelt al hun gevangenen in de gaten te houden, zonder dat de gevangenen kunnen zeggen of ze dat ook daadwerkelijk doen. Het idee voor zo'n gebouw kreeg de filosoof Jeremy Bentham en het is doorgevoerd in gevangenissen over de hele wereld, zoals de koepelgevangenis in Haarlem. Voor een kunstproject in de Pennines in Engeland wordt hetzelfde woord gebruikt, maar dan niet wat betreft het kunnen overzien van gevangenen, maar van de omgeving. Op vier plaatsen zijn panopticons aangebracht in de periode 2003-2007.

Een eerste ('Colourfields', in Blackburn) maakte gebruik van een oude kanonbatterij die twee Russische kanonnen uit de Krimoorlog huisvestte. 'Atom', in Pendle, is een eivormige constructie, met gaten waardoorheen je het landschap kunt zien en met een reflecterende bol in het centrum. In Rossendale staat 'Halo': een stalen cirkelvormige roostercontructie, die 's nachts blauw oplicht en boven het landschap lijkt te zweven. De laatste in Burnley, 'Singing Ringing Tree', werd unaniem verkozen tot winnend voorstel: een buizenconstructie in de vorm van een boom, die een prachtig onheilspellend geluid maakt wanneer de wind er langs stroomt.

En dat klinkt zo.

De site van de Panopticons.

Spiegels

In Nooit Meer Slapen onderscheidt Willem Frederik Hermans drie stadia in de geschiedenis van de mens. In het eerste kende hij zijn spiegelbeeld niet en daardoor zichzelf niet ('Een "ik" dat zich vragen kon stellen over een "zelf" bestond niet'). In het tweede leerde hij zijn spiegelbeeld kennen ('...de mens was voor zichzelf wat hij was, namelijk zijn spiegelbeeld'), maar was vervolgens het beeld dat de mens van zichzelf had verkregen verkeerd ( 'Ik en zelf waren symmetrisch, elkaars spiegelbeeld, meer niet. Wij liegen en het spiegelbeeld liegt met ons mee'). Je ziet jezelf in een spiegel immers niet zoals andere mensen je zien: rechts en links zijn verwisseld. Hoe die andere mensen je wél zien ervoer de mens in het derde stadium, met de komst van de fotografie. Zo gebeurt het volgens Hermans dat je in het grootste deel van je leven 'in een aantal vreemde incarnaties bestaat voor welke je alle verantwoordelijkheid van de hand zou wijzen als je kon. De angst dat andere mensen hem zien zoals hij is op die foto's die hij niet kan endosseren, dat ze hem misschien nooit zien zoals het spiegelbeeld waarvan hij houdt, heeft de menselijke individu versplinterd tot een groep die uit een generaal plus een bende muitende soldaten bestaat. Een Ik dat iets wil zijn - en een aantal schijngestalten die het Ik onophoudelijk afvallen'.

Maar dat spiegelbeeld hoeft helemaal niet anders te zijn dan hoe de rest van de wereld je ziet. Je moet alleen wel de goede spiegel gebruiken - of beter gezegd: twee spiegels, onder een rechte hoek. Dan heb je alleen nog die naad in het midden die in de weg zit, maar fabrikanten kunnen die met de juiste techniek onzichtbaar maken: een internetwinkeltje op truemirror.com verkocht ze. Ze waren daar alleen wel heel erg duur: voor de kleinste betaalde je ruim 200 dollar. Goed: maar dan schijn je ook wel volgens de makers een revolutie in je zelfbeeld mee te maken en een drastische afname van je eventuele onzekerheid. Sommige mensen durven er hoe dan ook niet eens in te kijken.

Nu nog een spiegel waar Magritte naar hintte in zijn La Reproduction Interdite. Eentje waarmee je eindelijk eens fatsoenlijk op je achterhoofd kunt kijken.

http://www.truemirror.com/

Het grootste dier ter wereld

Een prachtige afbeelding van een blauwe vinvis. Op ware grootte.

Bekijk het hier.

Tekenen met zand

Het Seoul International Cartoon & Animation Festival (SICAF) ontving in 2003 de Hongaar Ferenc Cakó, die met exotische muziek op de achtergrond het bijbelse scheppingsverhaal in beeld bracht, door tekeningen te maken in een hoeveelheid zand op de belichter van een overheadprojector. Zo'n show geven met een publiek dat naar je kijkt is de ene vorm van zandanimatie; de andere is daadwerkelijk een animatie te maken door beeldjes van belichte zandbakken aaneen te schakelen. Eigenlijk vind ik Cakó's afbeeldingen nogal matig (bijvoorbeeld op het punt dat hij een olifant, een giraffe en een gazelle tekent), maar het lijkt mij logisch dat je bij die tweede vorm veel meer detail aanbrengt. Dat vond ik althans terug in de prijswinnende zandfilmpjes van Caroline Leaf. Ze maakte onder andere een verbeelding van een Inuïtlegende ('The Owl Who Married A Goose') en een animatie naar Kafka's Die Verwandlung ('The Metamorphosis of Mr. Samsa').

Ferenc Cakó's optreden in Seoul.

De website van Caroline Leaf.

Helikopter-Streichquartett

Ik blijf het fascinerend vinden.

Een stuk muziek waarbij elk lid van een strijkkwartet in een eigen helikopter in de lucht zweeft. Karlheinz Stockhausen, wiens dood voor mij vorig jaar genadeloos verhuld werd door de komst van Sinterklaas, schreef het in opdracht van de Salzburger Festspiele en maakte het tot een onderdeel van zijn 1 week durende opera Licht. De oorspronkelijk geplande première in Salzburg, waarbij helikopters van het Oostenrijkse leger zouden worden gebruikt, gaf te veel problemen en ging niet door. Tijdens het Holland Festival van 1995 voerde het Arditti-kwartet het voor de eerste keer ter wereld uit, in Amsterdam.

In een auditorium, waar het publiek op schermen kon zien wat er in de helikopters plaatsvond, fungeerde Stockhausen als geluidstechnicus. Aan het begin legde hij uit wat de bedoeling was, waarna de musici zich naar de helikopters begaven, opstegen en door middel van koptelefoons het stuk synchroon konden krijgen. Na de door Stockhausen voorgeschreven tijd begon de afdaling en keerden de strijkers terug naar de publieksruimte.

Ik luister er vaker naar dan naar andere moderne muziek. Door het geraas van de helikopters en de zenuwachtige vioollijnen heen wordt, om de waanzin compleet te maken, door de musici krankzinnig gillend geteld: 'Eins!', 'Zwei!', 'Drrrrrrrrei!' Iedere keer dat zo'n telling begint weet je niet tot hoe ver ze deze keer zullen gaan en of de collectieve, verlossende 'Vierzehn!' eindelijk gehaald wordt. Daarna vindt de afdaling plaats en dan is vervolgens de combinatie van die 20 minuten drukte en het moment waarop de rotors vertragen en uitsterven degene, waar voor mij het genot van het luisteren in schuilt.

En ik las vandaag dat er een documentaire over de Arditti-uitvoering bestaat, op DVD! Die gaat waardevol voor me zijn.

Een uitvoering in 2003, alsnog in Salzburg.